Dementie is een verzamelnaam voor verschillende hersenaandoeningen. Het denken en de sociale vaardigheden worden dermate beïnvloed dat ze het dagelijks leven hinderen. De algemene intellectuele achteruitgang betreft vooral geheugenverlies, apraxie (onvermogen om complexe handelingen uit te voeren) en desoriëntatie. Het kan (gedeeltelijk) te genezen zijn, wanneer medicatie of bloedpropjes de oorzaak zijn van de symptomen.
Verschillende soorten dementie
Dementie is tevens een collectieve term voor verschillende ziektes. Er zijn meer dan 60 verschillende soorten dementie. De meest voorkomende soorten zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy body dementie en frontotemporale dementie. Ik zal in het kort uitleggen wat voor kenmerken deze soorten hebben:
Vasculaire dementie
Vasculaire dementie kenmerkt zich door schade aan de bloedvaten in de hersenen. Dit kan in één keer een acute versnelde achteruitgang geven.
Lewy body dementie (LBD)
Lewy body dementie (LBD) komt vaak voor bij de ziekte van Parkinson, op basis van abnormale eiwitafzetting in de zenuwcellen. Dit geeft vooral bewegingsproblemen.
Frontotemporale dementie (FTD)
Frontotemporale dementie (FTD) kenmerkt zich door afsterven van hersencellen in de voorhoofdskwab bij voornamelijk jonge mensen. Dit geeft vaak gedragsveranderingen.
We zien dementie ook vaak bij de Creutzfeldt-Jakob ziekte (gekkekoeienziekte) en het syndroom van Korsakov, wat door alcoholgebruik wordt veroorzaakt.
De ziekte van Alzheimer
De ziekte van Alzheimer is verantwoordelijk voor minstens 70% van de dementiegevallen. Het is een degeneratieve ziekte van de hersenen die in de hersenschors begint.
Het plaatje hieronder laat een dwarsdoorsnede van de hersenen zien. De buitenste laag van de hersenen wordt de hersenschors genoemd.
Kenmerken & symptomen van Alzheimer
Kenmerkend voor de ziekte is de geleidelijke en progressieve achteruitgang van het mentale vermogen. Zowel mannen als vrouwen kunnen de ziekte krijgen, maar het komt vaker bij vrouwen voor. De ziekte komt vooral voor bij mensen boven de 60 jaar. Er zijn echter ook gevallen bekend waar mensen van 40 jaar oud de ziekte al krijgen.
Eerste symptomen: Vergeetachtigheid
Het eerste symptoom van Alzheimer is vergeetachtigheid. Dit symptoom wordt echter vaak genegeerd door de omgeving, vooral wanneer het een ouder persoon betreft. Het wordt namelijk vaak in verband gebracht met de leeftijd van de persoon in kwestie.
Verloop van de ziekte
Wanneer de ziekte vordert ontstaan er problemen met het uitvoeren van makkelijke of dagelijkse taken. Veters strikken, tandenpoetsen, koffie zetten en dergelijke worden al lastig om te doen (apraxie).
Er is een toenemende verslechtering van de mentale en fysieke gezondheid. De persoonlijkheid bij Alzheimer verandert ook. Iemand die bijvoorbeeld altijd zachtaardig en lief was kan opeens scheldwoorden gaan gebruiken, ongepaste seksuele avances maken, of gewelddadig worden en mensen gaan slaan.
Wanneer de ziekte van Alzheimer vordert, wordt het voor de persoon uiteindelijk onmogelijk om überhaupt nog taken uit te voeren. Ze worden daarnaast incontinent, verliezen het spraakvermogen en het vermogen om goed te kunnen lopen, raken bijna hun volledige geheugen kwijt en krijgen last van verlammingen.
Impact op familie & verzorging
In de latere stadia van de ziekte van Alzheimer wordt de persoon zo ziek dat het voor de mantelzorgers vaak te moeilijk wordt om nog voor hem of haar te zorgen. Veel families hebben dan geen andere keus dan hun dierbare in een verpleeghuis te plaatsen zodat de persoon 24 uur per dag professionele zorg krijgt. Ook dit kan voor zowel de familie als de persoon zelf stressvol zijn.
Wanneer de diagnose ziekte van Alzheimer is gesteld moet de patiënt zoveel mogelijk ondersteuning krijgen, zeker tijdens de vroege stadia van de ziekte. Helaas zijn veel mensen die de diagnose krijgen vaak vooral bezig met het idee dat er iets mis is met hen. Vaak wordt ook de ziekte ontkend. De bewustwording dat je “je verstand verliest” kan een schokkende en beangstigende ervaring zijn.
Voor een gezin kan de diagnose ook veel stress veroorzaken. Zeker wanneer de persoon met de ziekte van Alzheimer jonger is en verantwoordelijk is voor een deel van het gezinsinkomen.
Dr. Alois Alzheimer en zijn ontdekking
De ziekte van Alzheimer dankt zijn naam aan de psychiater en neuropatholoog Dr. Alois Alzheimer. Overdag behandelde hij patiënten. ‘s Nachts bestudeerde hij het brein met een microscoop. Hij bestudeerde en beschreef de ziekte van Alzheimer in Duitsland, in het eerste decennium van de 20e eeuw.
Dr. Alzheimer was de eerste die de enorme verwoesting van de hersencellen van een vrouw van middelbare leeftijd ontdekte en analyseerde. De vrouw was verward en kon niet normaal op vragen reageren. Dr. Alzheimer bestudeerde het brein van de vrouw nadat ze was overleden en vond daar een grote hoeveelheid zogenaamde plaques die haar hersencellen hadden vernietigd.
De diagnose ziekte van Alzheimer is nog steeds gebaseerd op de onderzoeksmethoden die Dr. Alzheimer in 1906 toepaste. Dit is opmerkelijk en zegt veel over de kwaliteit van de ontdekkingen van Dr. Alzheimer.
Ontdek 'De Vrolijke Mantelzorger'
Ben jij op zoek naar manieren om het leven van zowel jezelf als de persoon voor wie je zorgt te verbeteren? Voel je je soms overspoeld als mantelzorger?
Dit interactieve doe-boek is jouw gids naar minder stress en meer geluk, voor jou én voor de persoon waar je voor zorgt. Leer hoe je een veilige, gelukkige omgeving creëert. Het biedt concrete actieplannen, downloadbare checklijsten en nog veel meer om je bij elke stap te begeleiden.
0 Comments